Kineska prirodna lepota "Tri reke se ujedinjuju u jednu" upisana je na spisak svetskog prirodnog bogatstva. Ovo je deseti put da se kineska bogatstva upisuju na spisak svetskog nasledja. Šest od njih pripadaju kulturnoj baštini, 3 prirodnom bogatstvu, a jedno i jednom i drugom.

U zapadnom delu Kine, postoji još mnogo kulturnih spomenika i prirodnih lepota koji, iako se ne nalaze na Uneskovom spisku, zavredjuju da ih posetite. Gospodin Sje Ningao je profesor Pekinškog univerziteta i poznat stručnjak za izučavanje svetskog nasledja. Slovi za odličnog poznavaoca Kine jer je 4 puta njom proputovao. Analizirajući zašto u zapadnom delu Kine postoji toliko visokokvalitetnih kulturnih i prirodnih lepota, on je naveo da Kina ima veoma složeni geografski reljef. Kotlina Tulufan u zapadnom delu Sinkjanga nalazi se 154 metra ispod morske visine, a visoravan Cinhaj-Tibet nazvana je krovom sveta. Pored toga, od tropskog do umerenog pojasa, Kina ima raznoliku klimu, tj. specijalni ekosistem. S druge strane, Kina ima istoriju dužu od 5 hiljada godina, pa je sasvim razumljivo što ima i bogato kulturno nasledje. Istovremeno, 56 nacionalnih manjina, koliko živi na njenim prostorima, razvijaju svoje spečifične kulturne karakteristike.

Doktor Sje Ningao je ukazao da zapadni deo Kine ima prostranu teritoriju, a mali broj stanovnika tako da je kulturno i prirodno bogatstvo manje ugroženo ljudskim faktorom. Zato turisti u zapadnom delu mogu da uživaju u originalnim delima kulture i prirodnim lepotama. Nije realno očekivati da vas jednim prilogom upoznamo sa svih 10 kulturnih i prirodnih bogatstva Kine koji se nalaze na UNESKO-voj listi. Zato smo odlučili da vam danas predstavimo samo jednu kulturnu baštinu - Budističke pećine Muo Gao u severozapadnoj provinciji Gansu i prirodno bogatstvo Đu Džajgou u zapadnoj provinciji Sečuan. Serija budističkih pećina Muo Gao se nalazi na stenama periferije grada Dunhuang u severozapadnoj provinciji Gansu. Medju postojećih 700 pećina, u 500 postoje raznobojne skulpture i freske.

Ove pećine su gradjene tokom hiljadu godina od 4-tog do 14-tog veka nove ere. Dospele su na listu svetske baštine 1987.godine. U ovim budističkim pećinama sačuvano je više od 2 hiljade skulptura Buda i 40 hiljada kvadratnih metara raznobojnih fresaka, čiji je umetnički kvalitet na veoma visokom nivou. Stručnjaci isticu da su umetnička dela u njima živa istorija kineske umetnosti od 4-tog do 14-tog veka. Pored toga, 1900.godine u jednoj tajnoj pećini pronadjeno je 50 hiljada dragocenih dokumenata o kulturi, religiji i društvu, kao i razmeni izmedju kineske i evropske kulture.

Ovi dokumenti su produbili shvatanje ljudi o drevnoj Kini i ispunili praznine u nekim naučnim oblastima. Iako je prošlo hiljadu i 600 godina od 4-tog veka, većina fresaka i skulptura u ovim pećinama je dobro očuvana i još ima sveže boje. Govoreći o tome, arheolog iz kineske akademije društvenih nauka, gospodin Vu Sinhua je objasnio da se grad Dunhuang nalazi u pustinji u kojoj godišnje ima samo 50 milimetara padavina. Takva klima pogoduje očuvanju skulptura i fresaka. Pored toga, u kineskoj istoriji ovo područje je bilo budističko svetilište, tako da su ljudi savesno čuvali ove pećine.

Dok je vrednost budističkih pećina ovaplotila stvaralaštvo samih ljudi, svetsko prirodno bogatstvo Đu Džajgou je u potpunosti delo prirode. Đu Džajgou je bajkovita jaruga duga 40 kilometara i nalazi se u autonomnom krugu Ćiangske i tibetske nacionalnosti Aba u provinciji Sečuan. Ime Đu Džajgou je dobila zato što u njoj postoji 9 tibetskih sela. Priroda Đu Džajgou je čudesna zbog vode i boja. U prašumi u ovoj jaruzi leži više od 100 većih i manjih jezera sa vodopadama. Voda u njima ne samo što je čista, već i stalno menja boju u zavisnosti iz kog ugla na nju padaju sunčevi zraci, koja je godišnja sezona i na koji način se promenila njihova okolina. Wuhuahai odnosno Jezero pet cvetova se nalazi u centru jaruge Dju Džajgou. Baš kao što kaže njegovo ime, voda u ovom jezeru čas postaje žućkasta, čas tamnozelena, čas svetloplava.

Ovu pojavu, doktor Fan Sjao iz geološkog ispitivačkog tima je objasnio cinjenicom da je voda u jezeru pet cvetova veoma prozirna. Ona sama zapravo nema boju, ali uz zrake sunca dobija veoma lepu zelenu i plavu nijansu. Osim toga, tokom hladne zime, voda u ostalim jezerima se zamrzava, a u Wuhuahai nikada. Prašuma i raznobojno divlje cveće čine jarugu Dju Džajgou još lepšom. Jesen je godišnja sezona u kojoj su boje najbogatije. Pojedino drveće je žuto, drugo crveno, treće smedje. U ovoj sredini čovek ima utisak da gleda bajkovit prizor. Čudesna jaruga Đu Džajgou je upisana na spisak svetskog prirodnog bogatstva 1992. godine.

Dva pitanja u okviru ovog priloga su: Prvo: U kojoj se kineskoj provinciji nalazi svetska kulturna baština Muo Gao? Drugo: Zbog čega je jaruga Đju Džajgou ,koja je uvršćena na listu svetskog prirodnog bogatstva, tako čudesna?