Dragi slušaoci, narodnost Ji koja živi na jugo-zapadu Kine i koja ima dugu istoriju i bogatu kulturu privlači sve veću pažnju velikog broja naučnika i stručnjaka. Poslednjih godina sve više pažnje se pridaje izučavanju religije, jezika i poezije narodnosti Ji. To je naročito izraženo u SAD-u, Japanu i drugim područjima gde su osnovani specijalni organi za izučavanje ove narodnosti. U današnjoj našoj emisiji predstavićemo vam neke od tih stručnjaka koji se marljivo bave izučavanjem običaja i kulture nacionalne manjine Ji.

Kada govorimo o onima koji se bave proučavanjem običaja i kulture narodnosti Ji, ne možemo a da ne pomenemo Amerikanca Harela Stivena, profesora za antropologiju na Univerzitetu Vašington u gradu Sijetl. Pre 10 godina u njegovoj organizaciji u Sijetlu je bio održan prvi simpozijum o narodnosti Ji na kojem su učestvovali kineski i strani naučnici. Nakon toga u Nemačkoj i Kini su održani drugi, treći i četvrti simpozijum.

Harel Stiven je visokog rasta. Svake godine on skoro 6 meseci provede u provincijama Sičuan, Junan i Guidžou gde uglavnom žive pripadnici narodnosti Ji. U to doba ovaj naučnik se često može videti kako šeta po selima obučen u narodnu nošnju Ji u crnoj boji sa crvenim vezom.

Harel Stiven je veoma simpatičan čovek. Sa meštanima razgovara na jijskom ili hanskom jeziku. Na 4. simpozijumu o narodnosti Ji, održanom u autonomnom krugu ove narodnosti Ljiang Šan, Harel je u intervjuu za novinare rekao da je još pre više od 20 godina izabrao da se bavi proučavanjem nacionalne manjine Ji.

Čim sam počeo da se ovim bavim, više nisam mogao da odustanem. Zajedno sa kineskim stručnjacima sam napisao dve knjige, a pisaću i dalje.

Kao jedna od drevnih narodnosti u Kini, narodnost Ji je još u drugoj polovini 19. veka privlačila pažnju stranih naučnika i stručnjaka. U to vreme evropski naučnici, avanturisti, turisti i misionari su nakon istraživanja i ekspedicija u područjima gde

žive pripadnici narodnosti Ji, objavljivali članke i to je bio prvi početak izučavanja ove naučne discipline. U 20-tim i 30-tim godinama poznati kineski sociolog Fei Siaotong i drugi stručnjaci su počeli da poklanjanju veću pažnju izučavanju kulture ovoga naroda. Medjutim, tek u 80-tim godinama prošlog veka istraživanje i izučavanje narodnosti Ji je postalo jedna od naučnih disciplina kojoj se pridaje veliki značaj. U zemlji su osnovani specijalni instituti ili fakulteti, a polako su počele da se obrazuju i grupe stručnjaka na tom polju. Američki, nemački i japanski naučnici za antropologiju i folklor takodje su dolazili u ova područja radi istraživanja.

Japanski profesor na Univerzitetu Kanagav gospodin Kenđi Sano već više godina se bavi izučavanjem religije naroda Ji a kako je izneo gledište o tome kako se i u savremenom društvu može nastaviti i prenositi tradicija ove narodnosti, poznat je u krugovima narodnosti Ji. Po mišljenju gospodina Kenđija Sana, religija pripadnika jijske manjine predstavlja jednu od prvobitnih religija u svetu koje su i danas ostale dobro sačuvane. Duboko izučavanje ove religije mu je pomoglo i da se bolje upozna sa shvatanjima sopstvene nacije. O tome je Kenđi Sano ispričao:

Čovek ne može videti sopstvena leđa. Isto to važi i za kulturu. Izučavam japanski folklor. Mišljenje sam da se svoja nacionalna kultura treba gledati spolja. Japan ima sopstvenu prvobitnu religiju. Ali na primer, radim na izučavanju kulture Bimo, a to mi takođe pomaže da se dublje upoznam sa nekim folklornim običajima u japanskom društvu.