• Dogodilo se na današnji dan - 5. jul 2006YY07MM05DD
1943. - U borbama za oslobođenje Zvornika u Drugom svetskom ratu, poginuo je politički komesar Prve proleterske divizije Filip Kljajić - Fića, jedan od organizatora ustanka u Srbiji 1941, član Glavnog štaba Srbije. Bio je prvi politički komesar Prve proleterske brigade.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 4. jul 2006YY07MM04DD
1776. - Doneta je Deklaracija nezavisnosti, kojom su engleske kolonije u Severnoj Americi tokom oslobodilačkog rata (1775-1783) objavile otcepljenje od Engleske i proglasile se za slobodne i nezavisne države. Deklaracija je bila inspirisana naprednim idejama francuskih i engleskih filozofa-prosvetitelja. Pored opštih principa o slobodi i ljudskim pravima, sadrži opštu osudu kolonijalnog ugnjetavanja, koje je činio engleski dvor. Glavni autor je Tomas Džeferson.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 3. jul 2006YY07MM03DD
1883. - U Pragu je rođen Franc Kafka, pisac beznađa, očaja ili apsurda, pisac uprkos samom sebi, kako ga neretko nazivaju, jedan od najznamenitijih ali i najtajanstvenijih i najkontroverznijih predstavnika moderne proze. Živeći neprekidno u egzistencijalnoj zebnji, stvorio je značajno delo o opštoj nesigurnosti i ugroženosti čoveka, služeći se prevashodno postupkom groteske, paradoksa i fantastike.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 30. jun 2006YY06MM30DD
1876. - Srbija i Crna Gora objavile su rat Otomanskom carstvu, jer nisu mogle da ostanu ravnodušne kad je neodrživo stanje pod Turcima izazvalo ustanak u Hercegovini, Bosni, Starom Vlahu, tj. Raškoj oblasti (Novopazarski sandžak, prema turskoj adminstrativnoj podeli), i Polimlju. Smatralo se da će ulazak Srbije u rat...
|
• Dogodilo se na današnji dan - 30. jun 2006YY06MM30DD
1936. - Objavljen je roman Margaret Mičel "Prohujalo s vihorom", koji se bavi američkim građanskim ratom sa stanovišta stare buržoazije nazadnog američkog Juga. Delo je steklo ogromnu popularnost širom sveta, prevedeno je na mnoge jezike i filmovano 1937. godine.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 29. jun 2006YY06MM29DD
1844. - Rođen je srpski političar i pravnik Gligorije-Giga Geršić, profesor Velike škole u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije. Jedan je od osnivača Radikalne stranke, u čijoj je vladi triput bio ministar pravde. Bio je plodan pravni pisac, naročito u oblasti međunarodnog javnog prava.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 28. jun 2006YY06MM28DD
Danas je narodni i crkveni praznik Vidovdan, čiji naziv potiče od svetog Vida, koji je, prema predanju, bio čudotvorac i iscelitelj, naročito u lečenju očiju.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 27. jun 2006YY06MM27DD
1877. - Ruske snage su prešle Dunav u ratu protiv Otomanskog carstva, u kojem su se na strani Rusije borile Srbija i Crna Gora. Rat je okončan pobedom Rusije, ali su potom Srbija i Crna Gora, na račun favorizovane Bugarske, oštećene Sanstefanskim mirom 1878, koji je donekle izmenjen iste godine na Berlinskom kongresu.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 26. jun 2006YY06MM26DD
1690. - Patrijarh srpski Arsenije III Čarnojević je - posle poraza Austrijanaca u ratu s Turcima, u kojem je kao saveznik Beča predvodio Srbe - na Kalemegdanu u Beogradu održao Sabor srpskih episkopa i sveštenstva s obeju strana Save i Dunava.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 23. jun 2006YY06MM23DD
1785. - Turska vojska skadarskog vezira Mahmud paše Bušatlije prodrla je u Cetinje, gde paša nije poštedeo ni manastir koji je krajem 15. veka sagradio Ivan Crnojević, prema predanju njegov predak (Bušatlije su poturčenjaci). Manastir u kojem je bila prva štamparija Južnih Slovena, obnovio je 1786. vladika Petar Petrović Njegoš.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 21. jun 2006YY06MM21DD
1633. - Inkvizicija je primorala italijanskog fizičara i astronoma, Galilea Galileja, da se odrekne svojih učenja i proglasi ih za zablude. Neposredni povod za to bilo je godinu dana ranije objavljeno Galileovo delo u kojem je pokušao da svojim pronalascima potkrepi i dokaže preimućstva Kopernikovog nad Ptolomejevim sistemom.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 20. jun 2006YY06MM20DD
1819. - Rođen je Žak Ofenbah, francuski kompozitor i dirigent, poreklom iz Nemačke, tvorac francuske operete. Napisao je oko stotinu opereta, među kojima su najpoznatije "Lepa Jelena", "Orfej u paklu", "Plavobradi", i jednu operu "Hofmanove priče".
|
• Dogodilo se na današnji dan - 19. jun 2006YY06MM19DD
1623. - Rođen je Blez Paskal, francuski filozof, književnik i naučnik. Vrlo mlad se istakao svojim pronalascima u oblasti matematike i fizike - sa šesnaest godina objavio je rspravu o koničnim presecima...
|
• Dogodilo se na današnji dan - 16. jun 2006YY06MM16DD
Danas je dan Vojske Jugoslavije. Tog dana 1876. (prema tada važećem Julijanskom kalendaru), Srbija i Crna Gora sklopile su vojni savez protiv Otomanskog carstva.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 15. jun 2006YY06MM15DD
1907. - Počela je Druga haška mirovna konferencija, na kojoj su 44 države, uključujući Srbiju i Crnu Goru, usvojile 13 konvencija i jednu deklaraciju, kojima su prvi put znatnije kodifikovana pravila međunarodnog običajnog, posebno ratnog prava.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 14. jun 2006YY06MM14DD
1904. - Umro je srpski pisac Jovan Jovanović Zmaj, član Srpske kraljevske akademije, liričar bogate invencije, prema oceni književne kritike, "pesnički izraz duhovnog i duševnog života srpskog naroda" u drugoj polovini 19. veka. Osnovnu školu učio je u rodnom Novom Sadu
|
• Dogodilo se na današnji dan - 12. jun 2006YY06MM12DD
|
• Dogodilo se na današnji dan - 9. jun 2006YY06MM09DD
68. - Rimski car Neron izvršio je samoubistvo. U istoriji će ostati poznat kao svirepi despot koji je vodio oštru borbu protiv rimske aristokratije. Pogubio je mnoge ugledne Rimljane, čak i svoju majku Argipinu (Udri u stomak koji je mogao da rodi takvo čudovište - rekla mu je majka pre no što ju je ubio) i učitelja Seneku.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 8. jun 2006YY06MM08DD
1786. - U Njujorku je prodat prvi komercijalno napravljen sladoled. Inače, sladoled je poslastica poreklom sa istoka; ideju o pravljenju sladoleda je odatle čuveni mletački istraživač preneo u Evropu, a kasnije je u SAD-u otvorena prva fabrika za proizvodnju sladoleda.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 7. jun 2006YY06MM07DD
1654. - Luj XIV krunisan je za kralja Francuske. Ostao je upamćen kao kralj Sunce. Digao je apsolutizam na najveću moguću meru; vodio je mnogobrojne ratove da bi obezbedio francusku hegemoniju u Evropi; sagradio je Versaj i bio mecena mnogih književnika i umetnika.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 6. jun 2006YY06MM06DD
1942. - Izveden je skok u kojem se prvi put koristio padobran sačinjen od najlona. Inače, još je Leonardo da Vinči 1514. godine nacrtao jednu skicu padobrana u svojoj beležnici. Prvi javni skok padobranom izveo je Ž. Garneren 1793. godine.
|
• Dogodilo se na današnji dan 2006YY06MM05DD
1723. Rođen je škotski ekonomista Adam Smit (Smith), najpoznatiji predstavnik engleske klasične političke ekonomije uz
Dejvida Rikarda (David Ricardo), čija se teorija o podeli rada u ekonomskoj literaturi smatra klasičnom.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 2. jun 2006YY06MM02DD
1790. - U Novom Sadu je otvorena prva knjižara, čiji je vlasnik, Emanuel Janković, nabavljao u Pragu knjige najznačajnijih svetskih pisaca - na nemačkom i francuskom jeziku. U svojoj štampariji u Novom Sadu štampao je katalog knjiga, prvi te vrste kod nas.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 1. jun 2006YY06MM01DD
Srpska pravoslavna crkva danas slavi praznik Vaznesenje Gospodnje - Spasovdan. Spasovdan uvek pada u četvrtak, i to tačno četrdesetog dana posle Uskrsa. Gospod Isus Hristos se posle svog vaskrsenja javljao apostolima još četrdeset dana...
|
• Dogodilo se na današnji dan - 31. maj 2006YY05MM31DD
1891. - Otpočeli su radovi na Transibirskoj železnici, koja vodi od Sverdlovska (Ural) do Vladivostoka. Izgradnja je završena 1905. godine, a železnica je duga 9.337 km.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 29. maj 2006YY05MM29DD
|
• Dogodilo se na današnji dan 2006YY05MM26DD
Umro je engleski istoričar i kaluđer Sveti Bid
(Bede), autor prve istorije Britanije. Njegova ''Crkvena istorija
engleskog naroda'' (Historia Ečlesiastica Gentis Anglorum), pisana na latinskom, najvažniji je izvor anglosaksonske istorije između prvog i šestog veka. Pisao je dosta i na engleskom, posebno pesme,
|
• Dogodilo se na današnji dan - 24. maj 2006YY05MM24DD
1903. - Rođen je Aram Hačaturijan, jermenski kompozitor. Njegovo stvaranje, osnovano uglavnom na jermenskom muzičkom folkloru, odlikuje se bogatstvom ritmike i instrumentalnih boja. Glavna dela: baleti "Gajane", "Spartak", koncerti za klavir, violinu i orkestar, simfonije, kamerna muzika...
|
• Dogodilo se na današnji dan - 23. maj 2006YY05MM23DD
1937. - Umro je u 97. godini Džon Dejvison Rokfeler, američki industrijalac i veliki finansijski magnat; godine 1870. osnovao je petrolejski trust Standard Oil Company, a potom je ustanovio Rokfelerovu zadužbinu iz koje se pomažu medicinske i druge nauke.
|
• Dogodilo se na današnji dan - 22. maj 2006YY05MM22DD
|
