Posle višegodišnjeg medjusobnog ratovanja, 207. godine formirane su militarističke snage na čelu sa Cao Caoom, Sun Ćuanom, Liu Bijaom i Liu Bejem, ali su snage Liu Beja bile najslablije. Liu Bej bio je propali aristokrata, ali u isto vreme i izuzetno talentovan strateg. On je po preporukama prijatelja, tri puta posvećivao Džuge Lianga u njegovoj kući, želeći da ga pridobije za pomoćnika. Tada već dvadesetsedmogodišnji Džuge Liang je prihvatio mesto stratega i izložio svoj ''Longdžong'' plan, koji će biti osnova za stvaranje kraljevstva Šu, jednog od Tri kraljevstva opisana u istorijskom romanu ˝Romansa Tri kraljevstva˝ autora Luo Guandžonga. Druga dva kraljevstva su Vej i Vu. U skladu sa svojim planom, Džuge Liang odmah otputovao u istočni Vu i sklopio savez izmedu Liu Beja i tadašnjeg vladara kraljevine Vu, Sun Ćuana.

Bitka kod Crvene stene dogodila se 208. godine, tada su zajednička armija Liu Beja i Sun Ćuana pobedile trupe Cao Caoa. Ova pobeda je omogućila Liu Beju da zauzme nove teritorije. Roman ''Romansa Tri kraljevstva'' opisuje kako je Džuge Liang magijom prizvao jugoistočni vetar, koji mu je pomogao da pobedi u napadu na Huang Gaja, oficira kraljevine Vu. Snaga vetra je doprinela da se raširi požar na brodovima Cao Caove armije, ali u tom napadu nije bilo nikave magije. Kineski narod veruje da je Džuge Liang odgovoran za uspeh ove taktike, jer je odlično poznavao i ukombinovao u svoj plan vremenske prilike.

Liu Bejeva armija je ojačala i 221. godine u jugozapadnom delu Kine, na teritoriji današnje provincije Sečuan, proglašeno je osnivanje kraljevine Šu. Od tada u kineskoj istoriji počinje period Tri kraljevstva: Vej, Vu i Šu.

Posle smrti Liu Beja, Džuge Liang je pomagao njegovom sinu da vlada. Džuge Liang je pridavao veliki značaj razvoju poljoprivrede, proizvodnji soli, gvožđa i svile, kao i razvoju građevinarstva i saobraćaja. On je strogo obučavao vojsku radi ujedinjenja cele Kine, političkim sredstvima je rešio pitanje nacionalnih manjina, oslabio je lokalne snage i ojačao centralnu vlast, imenujući vođe etničkih grupa za lokalne lidere. Preneo je razvijenu kulturu nadmoćnijeg naroda Han u područja koja su naseljavale nacionalne manjine, što je doprinelo da se razvija privreda u tim delovima. Čitava ova politika je doprinela stabilnosti i prosperitetu države Šu. Iako je od tada prošlo gotovo dve hiljade godina, sve etničke skupine na jugozapadu Kine i danas poštuju i obožavaju Džuge Lianga.

U cilju ujedinjenja Kine, Džuge Liang je za sedam godina organizovao pet vojnih pohoda protiv države Vej, ali u njima nije uspeo zbog loših uslova komunikacije i nepristupačnog terena. Možda se razlog krije u tome što je država Šu na jugozapadu bila brojčano najslabija, a resursima najsiromašnija država u Tri kraljevstva, a I zato što se istočna država Vu pokazala nepouzdanim i slabim saveznikom. Iako je Džuge Liang tokom svih pet pohoda pokazao zavidne vojničke veštine, te nanosio teške udarce brojčano nadmoćnijim snagama države Vej, zbog logističkih problema su ti pohodi završavali neuspehom. I posljednji pohod je bio neuspešan, a tokom tog pohoda na državu Vej 234. godine, tada pedesetčetvrogodišnji Džuge Liang je umro.

Negova smrt je označila početak perioda relativnog mira u odnosima država Šu i Vej, koje su se u narednih nekoliko decenija više okrenule unutrašnjim reformama i razvoju nego sukobima.

Od tada se u Kini sa kolena na koleno prenosi predanje o Džuge Liangu. O njemu piše u kineskim klasičnim romanima: ''Zapisi o Tri kraljevstva" i ''Istorijski roman o Tri kraljevstva". Autor Luo Guandžong je na osnovu predanja opisao umnog, hrabrog, pravednog i gotovo savršenog Džuge Lianga.

Prema predanju Džuge Liang je znao sve i svašta, od neba do zemlje. U priči ''O ratnoj varki sa praznim gradom" se govori kako je Džuge Liang sa 10 hiljada vojnika odolevao neprijateljskoj vojsci od 200 hiljada. Miran i spokojan, Džuge Liang je svirao na muzičkom instrumentu u kuli na gradskim zidinama, gde nije bilo nijednog vojnika, a sve gradske kapije ostavio je otvorene. Neprijateljski vojskovođa se našao u nedoumici, a zatim se povukao sa vojskom.

Druga je priča "Dobijanje strela na poklon pomoću čamaca". Koristeći gustu maglu, Džuge Liang je sa čamcima sa podignutim strašilima, pokrenuo lažni napad na neprijatelja i dobio na poklon od neprijatelja koji je gađao čamce 100 hiljada strela, polako rešivši problem manjka municije. Ove legendarne priče i danas se rado pominju u Kini.

Pripremila: Džang Guodžen