Tragom rimskih gradova u Srbiji - Felix Romuliana i Naisus ​

Via militaris koji je na prostoru današnje Srbije išao od Sirmiuma, današnje Sremske Mitrovice, preko Taurunuma, sada Zemuna, pa do Singidunuma, današnjeg Beograda, glavnog grada Srbije, nastavlja dalje i vodi nas do Viminacijuma, grada sa kojim će nas upoznati antropolog Miodrag Simović.

"Viminacijum je možda jedan od najpoznatijih gradova trenutno sa teritorije antičke Srbije koji se istražuju, u pitanju je grad koji je bio dosta značajan u mnogim svojim elementima."

To je bio grad u kojem su proglašavani rimski carevi, poput Karakale, a u njemu je umro i sin Trajana Decija, a po nekim istraživanjima je tamo možda i sahranjen.

"Od Viminacijuma koji je u to vreme izlazio na Dunav, via militaris se spuštao dalje prema jugu. Ako bismo skrenuli malo sa via militarisa i otišli malo više prema istoku, naišli bismo na čuvenu i poznatu Romulianu, odnosno Felix Romuliana, ili u slovenskoj tradiciiji poznatoj kao Gamzigrad. Radi se zapravo o rezidenciji."

Ta carska rezidencija će preživeti promene, pružiti utočište narodu koji je bežao od varvarskih napada i postati naseljeno mesto što potvrdjuju i arheološki nalazi.

Konačno kada idemo dalje na jug dolazimo do možda jednog od najpoznatijih gradova u svetu iz perioda antike. To je Niš, odnosno Naisus, poznat upravo po tome što se tamo rodio Konstantin Veliki.

"Taj grad u dolini Nišave je bio značajan upravo kao jedan od gradova gde se, poput današnjeg koridora 10, via militaris kretao u dva pravca - jedan je vodio prema Tesaloniki, tačnije Solunu, a drugi je išao ka Vizantionu, odnosno kasnije Konstantinopolisu."

U blizini se nalazi i Medijana, jedna od značajnih vila, za koju se pretpostavlja da je bila rezidencijalno mesto koju je podigao upravo Konstantinov otac.

"Tako da možemo reći da je na neki način Srbija sa ovim rimskim gradovima i rezidencijama u njihovim blizinama nedvosmisleno bila neka vrsta kolevke rimskih careva u poznom Rimskom carstvu."